Bókamerki

Fyrir skömmu birtist athyglisverður pistill hér á Druslubókum og doðröntum þar sem fjallað var um stellingar við lestur uppi í rúmi. Meðan ég renndi yfir greinina og stórfróðlegar umræðurnar fór ég að velta fyrir mér lestrarvenjum mínum á kvöldin og áttaði mig þá á að enn var svigrúm til mikilvægra rannsókna í kringum efnið. Nefnilega: hvað gerir maður þegar maður er búinn að liggja dágóða stund í læstri hliðarlegu og njóta góðrar bókar en finnur augnlokin þyngjast og ákveður að nóg sé komið í bili? Maður leggur jú frá sér bókina en hvernig fullvissar maður sig um að maður finni sömu blaðsíðu hratt og örugglega þegar maður tekur til við lesturinn að nýju?

Til þess gerð bókamerki eru auðvitað seld víða í ýmsum útgáfum en einhvern veginn hefur mér aldrei hugnast neitt slíkt. Yfirleitt eru þau of stór og groddaleg, já bara allt of óþjál fyrir minn smekk. Ég á að vísu einhver fín bókamerki en ég hef gjarnan stungið þeim handahófskennt inn í doðranta í bókahillunni og leyft þeim að rykfalla þar. Á mínum yngri árum stundaði ég það mikið að brjóta upp á hornin á blaðsíðunum og tók mjög nærri mér þegar gefið var í skyn að slíkt væri ill meðferð á bókum. Á einhverjum tímapunkti hefur áróðurinn þó náð til mín því ég get ekki hugsað mér að gera þetta lengur. Hins vegar á ég það enn til að hvolfa bókunum opnum á náttborðið. Gallinn við það kerfi er hvað það er óáreiðanlegt. Það þarf ekki annað en að eitthvert barnanna ákveði að hoppa í rúminu eða hressilega vindhviðu inn um gluggann, bókin hrynur í gólfið og allt er unnið fyrir gýg.

Það sem hefur orðið ofan á hjá mér undanfarin ár er að stinga ómerkilegum lestarmiðum inn í bækurnar. Ástæðan er kannski sú að ég á mínar bestu lestrarstundir í stopulum lestarferðum milli heimabæjar míns og höfuðborgarinnar. Þetta eru einu stundirnar sem ég sit ein í algjöru næði (það segir kannski eitt og annað um heimilislífið hjá mér að yfirfullir lestarvagnar teljist náðugir) og hef tíma og orku til að lesa meira en fimm línur í einu. Lestarmiðann þarf ég svo auðvitað að hafa uppivið þannig að ég geti sýnt hann þegar miðavörðurinn mætir svo ég hef hvort tveggja á borðinu fyrir framan mig, bók og miða, og þegar komið er á áfangastað kemur það af sjálfu sér að skella þessu tvennu saman. Miðinn fylgir svo bókinni yfirleitt áfram, jafnvel alla leið aftur upp í hillu, svo í framtíðinni geta fjarlægir afkomendurnir mínir tímasett með sæmilega áreiðanlegum hætti hvenær ég las hvaða bók. Mér þykir dálítið vænt um þessa lestarmiðahefð. Það hefði verið svo týpískt fyrir mig að gera ótrúlegt mál úr þessu með bókamerkin og ákveða að ég þyrfti sjálf að teikna eða, sem verra væri, sauma(!) svoleiðis grip uppfullan af „táknrænu og persónulegu gildi“. Þess vegna er ég svo ánægð og þakklát fyrir að hafa bara haldið mig við þennan ómerkilega og fullkomlega óhátíðlega sið.

Síðustu 3-4 bækur hef ég að vísu brotið lestarmiðaregluna og notað krumpaðan og rifinn miða sem dóttir mín skrifaði „Heimsins besta mamma“ á og fylgdi upphaflega með gjöf frá henni. Eins og miðinn er sætur er ég dálítið hrædd um að ég sé komin á hættulega braut. Ég óttast að þetta litla, krúttlega og persónulega bókamerki sé bara fyrsta skrefið í þróun sem endi í einhverjum trylltum metnaði. Ég sé fyrir mér bútasaumað bókamerki með áfestum skrappmyndum, fótaförum allra barnanna minna í þrykki og uppáhaldsljóðinu mínu handbróderuðu í – og innlögn á heilsuhæli í kjölfarið.