Foreldrar Klöru fara til Kanaríeyja þar sem pabbi hennar ætlar að hvíla sig eftir spítalavist. Klara dvelur hjá áttræðri og mjög hressri ömmu sinni á meðan. Kannski er Klara dæmigerður unglingur að svo miklu leyti sem til eru einhverjir dæmigerðir unglingar. Hún er ör og taugaveikluð, sælgætissjúk, feimin, oft svolítið einmana og dálítið klaufaleg á margan hátt, en hún er líka með húmor fyrir sjálfri sér sem er nú ekki sjálfsagt mál þegar unglingar eru annars vegar. Við sögu koma meðal annarra vinkonur, fyrrverandi kærastinn Grjóni, eineltisfórnarlamb frá Færeyjum, strákurinn sem allar stelpurnar eru skotnar í, vinsælu stelpurnar, tággrönnu fimleikastelpurnar sem eru með strekkt hár og pískra um próf og næringarfræði og auðvitað lúðarnir sem forðast hver annan í stað þess að mynda gengi því að þeir „halda að þrír eða fleiri lúðar í hóp séu lúðalegri en einn eða tveir lúðar á stangli.“ (bls. 37)Í sögu Klöru eru margir drepfyndnir hlæja-upphátt-kaflar og allskonar skemmtilegar vangaveltur um lífið og tilveruna. Pabbi og mamma Klöru urðu fljótlega uppáhaldspersónur hjá mér. Þau eru roskin og kunna hvorki að leigja DVD-myndir né panta pítsur og þau gefa henni yfirleitt glataðar jólagjafir. Foreldrarnir endurspegla svo sniðuglega hvað heimurinn hefur breyst rosalega mikið síðustu áratugina. Ég ólst sjálf upp í Hafnarfirði ekkert mjög löngu á undan Klöru og er af millibilskynslóð milli hennar og foreldranna, en mér finnst mjög margt í sögu Klöru komið töluvert langt frá mínum unglingsárum í umræddu bæjarfélagi.
Hafnfirðingabrandarinn er ekki bara saga unglingsins Klöru. Þegar komið er eitthvað fram yfir blaðsíðu hundrað (þess má geta að þetta er löng bók, eða 432 blaðsíður) kemur til sögunnar löngu dáinn frændi hennar, Ingimar. Klara veit í upphafi ekkert um þennan frænda en smám saman kemst hún að því að hann hefur verið álitinn furðufugl, einhverjir segja hann hafa verið einfeldning og kjána, hann var talinn öfugur (sem Klara veit ekki hvað þýðir) og það var gert gys að honum og honum strítt. Síðan eru aftur aðrir sem hafa álitið hann góðmenni og snjallan náunga. Ingimar var frumkvöðull í lífrænni ræktun, hann stundaði forvitnilegar rannsóknir og var á undan samtíð sinni í ýmsu en eins og amma Klöru nefnir þá var hann af mörgum álitinn einhvers konar Hafnfirðingabrandari.
Saga Ingimars speglar sögu Klöru og jafnvel líka sögur eineltisfórnarlambsins Maríu Kristu Poulsen og annarrar skólasystur sem er í söfnuði Votta Jehóva og stelpurnar spyrja sífellt út í sömu hlutina aftur og aftur og furða sig endalaust á að hægt sé að velja sér að lifa ekki lífinu eins og flestir í kringum mann gera. Sögur frændsystkinanna, sem eru af ólíkum kynslóðum og kynnast aldrei, sýna að lífið er mynstur sem hefur tilhneigingu til að endurtaka sig. Hafnfirskir furðufuglar eru til á öllum tímum en þegar upp er staðið þá vita þeir alveg sínu viti.
Ég er dálítið spennt að vita hvað unglingum á eftir að finnast um þessa löngu og lagskiptu Hafnarfjarðarsögu. Góðar og áhrifaríkar barna- og unglingabækur má gjarna lesa á mörgum plönum og ekki síst þess vegna er Hafnfirðingabrandarinn bók fyrir fólk með misjafnan bókmenntasmekk og ólík áhugamál. Unglingar ættu auðvitað að lesa Hafnfirðingabrandarann en ég mæli samt ekki síður með bókinni fyrir miðaldra og aldraða, hvort sem viðkomandi kunna eða kunna ekki að leigja myndir og panta pítsur.
P.S. Ég ólst upp við að kalla brandara þar sem Hafnfirðingar koma við sögu, Hafnarfjarðarbrandara. Mun fleiri dæmi finnast um orðið Hafnarfjarðarbrandari á timarit.is (64 dæmi) en Hafnfirðingabrandari (2 dæmi). Lausleg amatörkönnun mín gefur vísbendingu um að einhver kynslóðaskipting sé í notkun orðanna og að yngra fólk tali frekar um Hafnfirðingabrandara, en amma Klöru er fyrsta manneskjan í bókinni sem notar orðið Hafnfirðingabrandari og hún er sennilega fædd um 1920 og ætti því kannski frekar að segja Hafnarfjarðarbrandari. Þið megið gjarna ræða þessa mismunandi orðanotkun í jólaboðum en látum þetta duga í bili.
Engin ummæli:
Skrifa ummæli