Já, auðvitað er ég búin að lesa Jane Eyre.

Ég reyni, svona við og við, að lesa bækur sem mér finnst vandræðalegt að ég skuli ekki löngu vera búin að lesa. Ég byrjaði sumarið þess vegna á því að lesa bók Charlotte Brontë, Jane Eyre. Mér fannst reyndar eins og ég væri búin að lesa hana áður, ég hafði lesið um bókina og séð BBC-seríuna oftar en einu sinni, svo ég þekkti sögþráðinn vel. Hingað til hef ég þó örvænt lítillega þegar ég hef fengið það á tilfinninguna að fólk haldi að ég hefði lesið hana, en fundist of vandræðalegt að fara að taka það fram óaðspurð að ég hafi ekki lesið hana. (Kannist þið ekki við þetta? Og eruð þið ekki alltaf að lenda í því að fara að tala um Jane Eyre í partíum?)

En nú finnst mér semsagt frábært að hafa lesið þessa ágætu bók og nýtti tækifærið þegar mamma var að horfa á þættina með systur sinni um daginn og settist hjá þeim og benti þeim á það hvernig hitt og þetta var í bókinni. Dæmi: „Já, nei, í bókinni er sko algjörlega augljóst að hún missir ekkert minnið, heldur vill bara ekki koma upp um það hver hún er og hvaðan hún kemur.“ Ég geri ráð fyrir því að þeim hafi þótt það jafn skemmtilegt og mér fannst það.

Bókin kom mér mjög skemmtilega á óvart, því þótt ég vissi nokkurn veginn hvað myndi gerast leiddist mér lesturinn aldrei. Það var kannski tvennt sem kom sérstaklega til. Fyrir það fyrsta er Jane afskaplega töff kvenpersóna. Hún er klár, hæfileikarík, skynsöm og sjálfstæð. Kannski full mórölsk stundum, en á móti kemur að hún hefur alltaf rétt fyrir sér. Það tengist kannski seinna atriðinu: mér fannst svo skemmtilegt hvað bókin er melódramatísk. Munurinn á þeim góðu og þeim illu er alveg skýr og þegar líður á bók eru hinir góðu verðlaunaðir og hinum vondu er refsað með einhverjum hætti. Tilviljunin þjónar líka stóru hlutverki í atburðarás sögunnar, persóna sem er fátæk en göfug eina stundina getur orðið forrík og göfug þá næstu. Því getur lestraránægjan orðið gífurlega mikil ef maður leyfir sér bara að hrífast með: að halda með þeim góðu og að fyrirlíta þá sem eru vondir (því guð hjálpi mér, þeir eru vondir inn að kjarna).

Það er kannski ein persóna sem er fyrst um sinn ekki augljóslega góð eða vond: herra Rochester. Ó, hvað mér þótti hann þreytandi stundum. Hann er einmitt týpan sem ungar stúlkur eins og Jane verða oft skotnar í enn þann dag í dag: þessi gáfaði, fjarlægi, þjáði en sjálfsánægði maður sem þær þurfa að sanna sig fyrir. Svo einn daginn horfir hann djúpt í augun á þeim og segir: „Þú ert eina konan sem skilur mig.“ Það verður hins vegar alveg ljóst hvaða mann Rochester hefur að geyma þegar líður á bók og ástæður þess að hann er svona dulur koma upp á yfirborðið.

(Þessi síðasta setning á að gera ykkur spennt fyrir því að lesa bókina).