Land hinna ókláruðu bókaflokka

Ég verð enn þann dag í dag reið þegar ég hugsa
um svik Ríkissjónvarpsins sem hætti að sýna
Þrífætlingana

Fyrir tíma internetsins voru svo margar dyr lokaðar þegar mann þyrsti í fróðleik og alls kyns ítarupplýsingar, sérstaklega búandi hér á lítilli eyju úti í ballarhafi. Maður las eitthvað/sá eitthvað/heyrði eitthvað sem maður vildi vita meira um en möguleikarnir voru takmarkaðir. Ef hætt var útgáfu eða sýningum á einhverju var lítið hægt að gera annað en engjast um í frústrjasón (Þrífætlingarnir, anyone?!?) og ég man ennþá þunglyndistilfinninguna sem helltist yfir mig þegar eitthvað bara gufaði upp þannig að maður fékk aldrei að vita um afdrif persónanna.

Það var einstaklega blóðugt þegar hætt var útgáfu á bókaflokki eftir eina eða tvær bækur. Þetta gerist auðvitað ennþá (mér berast t.d. enn símtöl þar sem börn, unglingar eða foreldrar spyrja eftir framhaldi á bókaflokki Michelle Paver, Sögur úr myrkum heimi, en ég þýddi fyrstu tvær bækurnar úr þessum spennandi flokki fyrir nokkrum árum) en nú er allavega sá möguleiki fyrir hendi að afla sér upplýsinga um bækurnar á öðru máli og lesa þær þannig, eða ákveða að lesa þær síðar meir. Einhver sárustu vonbrigðin af þessum toga sem ég man eftir tengjast bókinni Ráðgátan eftir enska höfundinn Susan Cooper, en bókin kom út í þýðingu Ingólfs Jóhannessonar árið 1990 hjá forlaginu Líf og saga. Þessa bók las ég, þá níu ára gömul, og beið ógurlega spennt eftir framhaldi sem aldrei kom. Nota bene var Ráðgátan mjög greinilega bara fyrsta bókin af nokkrum - ýmislegt var óleyst og bókin endaði á einhvers konar cliffhanger ef ég man rétt. Nú veit ég ekki hvað varð til þess að framhaldið kom aldrei út; kannski fór forlagið á hausinn, kannski seldist bókin ekki neitt? En allavega voru þetta mér gríðarleg vonbrigði og ég man hvað ég var innilega reið yfir því að svona væri komið fram við lesendur, og ég fylltist vonleysistilfinningu um að ég myndi aldrei, aldrei fá að vita hvernig hin stóra ráðgáta leystist.

Susan Cooper á töff degi

Ég mundi skyndilega eftir þessari bók um daginn og ákvað að leggjast í smávegis gúggl. Ég mundi hins vegar ekki hvað hún hét á íslensku þannig að ég sló upp einhverju á borð við "british children's book holy grail" - en ráðgátan í bókinni snerist einmitt um hinn helga gral og einhvers konar kort af mögulegum felustað hans. Þetta höfðaði afskaplega vel til hinnar níu ára gömlu Sölku; ég var spennt fyrir öllu sem tengdist Artúr konungi, goðafræði var í uppáhaldi og öll ráðgátuelement féllu mér vel í geð. En semsagt, eftir stutta leit fann ég hinn helga gral - það er að segja nafn þessa bókaflokks og höfundarins Susan Cooper. Kæra net, þú ert tímasuga hin mesta en á svona stundum svo ósegjanlega fullnægjandi.

Bækurnar má greinilega kaupa í haganlegum kassa

Ráðgátan heitir á frummálinu Over Sea, Under Stone og kom (mér til mikillar undrunar) út árið 1965. Mér fannst þetta á sínum tíma ekki virka mjög gamall texti en það getur auðvitað líka hafa tengst þýðingunni. Og jú, það reyndist rétt hjá mér - þetta var aðeins fyrsta bókin í fimm bóka flokki sem nefnist The Dark is Rising og eru einhvers konar fantasíuráðgátur fyrir unglinga. Eftir einni bókinni hefur m.a.s. verið gerð kvikmynd, The Seeker, sem þótti reyndar arfaslök og Cooper var mjög ósátt við. Bókaflokkurinn kom út á árunum 1965 til 1977 og enn er hægt að fá bækurnar. Ég geri mér engar sérstakar væntingar um að upplifa sömu tilfinninguna gagnvart þeim núna og ég gerði þegar ég var níu ára, en ætla samt að setja hinar bækurnar á Amazon-listann minn og verða mér úti um þær við gott tækifæri, bara svona til að loka hringnum. Níu ára Salka á það inni hjá mér.

Munið þið, kæru lesendur, eftir einhverjum álíka vonbrigðum? Persónum sem þið fenguð aldrei að vita hvernig fór fyrir? Bókaflokkum sem gufuðu upp?